Fusies? Kies voor een schaal- grootte die kwaliteitsvolle dienstverlening garandeert

Ook de volgende legislatuur zal een nieuwe fusie-

ronde met zich meebrengen. De ervaring leert dat dat met heftige emoties bij de bevolking kan gepaard gaan. Of de volgende Vlaamse regering opnieuw kiest voor vrijwillige fusies, financieel gestimuleerd met een sterke enveloppe, dan wel naar een meer verplicht verhaal gaat, zal moeten blijken. Gemeenten kunnen alvast de oefening maken.

Meer bevoegdheden vergt betere bestuurskracht.

Meer en meer bevoegdheden van het federale en Vlaamse niveau worden doorge-schoven naar het gemeentelijk niveau. Elke gemeente moet zich afvragen op welke manier en op welke schaal ze zich organiseert om de burger een kwaliteitsvolle dienstverlening aan te bieden. Immers, de inwoners verdienen dat! Hiervoor dient een gemeente kwaliteitsvol personeel in te schakelen. Geconfronteerd met de krapte op de arbeidsmarkt kan samenwerking of een fusie een oplossing bieden voor gemeenten. Bovendien worden de dossiers waarmee lokale besturen worden geconfronteerd steeds complexer en verscheidener, waardoor dus een steeds grotere specialisatie en professionalisering van de ambtenaren nodig is. Lokale besturen hebben het soms moeilijk om deze evolutie te volgen en doen vervolgens beroep op externe partners om de nodige know how te verschaffen (consultants). Vanuit beweging.net zijn we echter overtuigd van het belang van sterke openbare diensten en publieke dienstverlening. Om deze reden en vanuit efficiëntie oogpunt, is het dan ook aangewezen om de krachten te bundelen in plaats van per lokaal bestuur een volledige dienstverlening uit te bouwen of beroep te moeten doen op externe consultants.
Maak van een fusie geen taboe.

We weten dat dit een gevoelig debat is in vele gemeenten, maar het buikgevoel is doorgaans niet de beste raadgever. Vermijd als politicus om de gemoederen te verhitten en het debat te polariseren. Bekijk een fusie-operatie zo rationeel mogelijk en maak een grondige oefening over de voor- en nadelen van een fusie-operatie voor de bevolking en communiceer daar openlijk over. Bij een dergelijke operatie is het immers nodig om voldoende draagvlak te creëren bij de bevolking. Het opzetten van participatieve processen is hiervoor aangewezen. Belangrijk is om participatie serieus te nemen en ver weg te blijven van schijnparticipatie. Betrek ook het middenveld als partner in de ganse operatie. Door haar verankering in de brede bevolking kan het middenveld helpen het draagvlak te vergroten. Hetzelfde geldt voor de oppositie. Een fusie is idealiter het project van de ganse gemeente.
Waak over de toegankelijkheid van de dienstverlening.

Vanuit efficiëntie oogpunt is een fusie van gemeentelijke diensten een goede zaak. Het laat toe om de expertise te vergroten en een rationalisering van middelen door te voeren. Vaak wordt dan ook aan een centralisatie van de diensten gedacht. Begrijpelijk, maar dit mag niet ten koste van de dienstverlening aan de burger gaan. Nabijheid en toegankelijkheid moeten daarbij het leitmotiv blijven. Het kan niet de bedoeling zijn dat de drempel voor minder mobiele burgers vergroot.