Creëer werkkansen voor
kwetsbare doelgroepen

Het creëren van werkgelegenheid voor kwetsbare doelgroepen, zoals mensen met een handicap, langdurig werklozen, jongeren zonder diploma en anderen, draagt bij aan hun betere participatie in onze samenleving. Werk speelt een cruciale rol in het bestrijden van armoede en het verminderen van ongelijkheid. Door mensen de kans te geven een eigen inkomen te verdienen, kunnen zij hun levensomstandigheden verbeteren en meer financiële onafhankelijkheid bereiken. Werk biedt niet alleen financiële zekerheid, maar ook een gevoel van eigenwaarde, sociale interactie en structuur in het dagelijks leven.

In ons land ligt de verantwoordelijkheid voor tewerkstellingsbeleid voornamelijk bij de federale en Vlaamse overheid. Beide niveaus proberen via verschillende maatregelen, zoals activeringsbeleid, zoveel mogelijk mensen actief te laten deelnemen aan de arbeidsmarkt. Steden en gemeenten hebben echter ook middelen om vooral kwetsbare groepen op een duurzame wijze aan werk te helpen. Het is daarbij essentieel om vanaf het begin te denken in termen van loopbaantrajecten die leiden naar stabiele en langdurige banen.

Neem clausules gericht op sociale tewerkstelling op in openbare aanbestedingen

Verschillende overheidsinstanties kunnen de sociale economie versterken via openbare aanbestedingen. Dit kan worden bereikt door sociale clausules met betrekking tot sociale tewerkstelling op te nemen. Door specifieke eisen te stellen, zoals het creëren van arbeidsplaatsen voor langdurig werklozen, mensen met een arbeidsbeperking of mensen uit achtergestelde gemeenschappen, zorgt de overheid ervoor dat een breder scala aan mensen toegang heeft tot werkgelegenheidskansen.
Zie de sociale ondernemingen als partner

Bied ondersteuning aan sociale economiebedrijven en beschouw hen als partners van de gemeente. Aan de ene kant hebben zij de steun en samenwerking met de gemeente nodig, aan de andere kant beschikken ze over veel expertise als het gaat om het bereiken van kwetsbare doelgroepen. Behandel hen als partners en niet alleen als uitvoerders van het beleid.
Maak werk van co-creatie met betrokken partijen

Gebruik de regierol sociale economie en werk om VDAB, vakbonden, werkgeversorganisaties, maatwerkbedrijven, organisaties, scholen, welzijnspartners, werkplekarchitecten en gewone bedrijven op een actieve manier te betrekken. Elk van hen kent wel een stukje van de puzzel die nodig is om een efficiënt lokaal tewerkstellingsbeleid te voeren.
Maak werk van tijdelijke werkervaring en vermijd gemeenschapsdienst

Voor het activeren van mensen zonder werk hebben gemeenten intussen een heel instrumentarium ter beschikking. Het systeem van artikel 60 heeft zijn effectiviteit bewezen in het activeren van leefloongerechtigden. Zet ook in op kwaliteitsvolle trajecten voor kwetsbare jongeren om hen duurzaam toe te leiden naar een job. Maar niet elk instrument is even kwaliteitsvol. De recent geïntroduceerde ‘gemeenschapsdienst’ voor langdurig werkzoekenden is volgens ons ten zeerste te vermijden. Er zijn voldoende alternatieven voor handen.
Maak steeds link met armoedebestrijding

Voor sommige mensen kan de sleutel tot het bestrijden van armoede liggen in goede, langdurige banen van hoge kwaliteit. Het verminderen van uitkeringen, het opleggen van verplichte gemeenschapsdiensten of het afdwingen van activering zijn geen afdoende oplossingen. Fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en bescherming tegen werkloosheid zijn cruciaal. Ieder individu heeft het potentieel om waardevol bij te dragen aan de samenleving. Daarom moet in het lokale tewerkstellingsbeleid altijd de link met armoedebestrijding worden gelegd.
Creëer buurten zonder langdurige werkloosheid

"Buurten Zonder Langdurige Werkloosheid" zijn gebaseerd op het succesvolle Franse model 'Territoires zéro chômeur de longue durée'. Dit initiatief heeft bewezen duurzame werkgelegenheid te scheppen en langdurige werkloosheid na enkele jaren tot nul terug te brengen in kansarme buurten. Via lokale werkgelegenheidscomités en bijbehorende werkgevers worden de vaardigheden van mensen in maatschappelijk kwetsbare posities benut om op maat gemaakte banen te creëren. In Vlaanderen wil SAAMO op verschillende plaatsen, al dan niet in samenwerking met bestaande sociale ondernemingen, dergelijke projecten opstarten, gericht op mensen die ver verwijderd zijn van de arbeidsmarkt, zoals vrouwen die na zorgtaken willen terugkeren of individuen met een arbeidsbeperking. Dit biedt niet alleen zekerheid, stabiliteit en een vast inkomen, het versterkt ook de gezondheid, het mentale welzijn en verbetert de levenskwaliteit van deelnemers en hun gezinnen. Het aanbieden van langdurige arbeidscontracten aan mensen die anders weinig kansen krijgen op de arbeidsmarkt bevordert niet alleen sociale inclusie, maar versterkt ook de algehele gemeenschap. Mits een goede combinatie van ondernemerschap in activiteiten met hoge maatschappelijke meerwaarde en overheidssteun kunnen deze projecten zelfs heel wat terugverdieneffecten genereren.

Buurten zonder langdurige werkloosheid - ATD-Vierdewereld