Stimuleer woningdelen en gemeenschappelijk wonen
Er is een groot tekort aan betaalbare woningen. Ook op de huurmarkt zijn de kwaliteitsvolle en betaalbare woningen schaars. Daarom moeten we creatief omgaan met de bestaande woningen. Nu gezinnen kleiner zijn en het aantal alleenstaanden groeit, kunnen heel wat woningen opgedeeld worden zodat er twee of meer gezinnen kunnen wonen.
​
Steden en gemeenten kunnen hier sterker op inzetten. Zo lossen ze meerdere problemen op en wordt ruimte efficiënter gebruikt. Dat vergt samenwerking tussen schepenen van ruimtelijke ordening, woonbeleid, sociaal beleid en burgerzaken (i.v.m. codes in het rijksregister).
​
Er bestaan vandaag al veel vormen en namen voor gemeenschappelijk wonen en woningdelen: zorgwonen, co-wonen, duo-wonen, kamerwonen (hospitawonen), cohousing, huisdelen, samen huren, gemeenschapshuis, intergenerationeel en solidair wonen, melding tijdelijk wonen. Voor elk geldt een apart reglement. Dat kan eenvoudiger wat ons betreft.
-
Woningdelen promoten kan ook zonder omslachtige voorwaarden en procedures.
We willen hier vooral het co-wonen/duo-wonen stimuleren, een ondergeschikte woning delen in een bestaand woongebouw, net als het zorgwonen met dezelfde ruimtelijke impact, maar dan zonder de leeftijdsvoorwaarden of zorgbehoevendheid. Het is een vorm van samenwonen waar je zelf voor kiest en het biedt mogelijkheden voor starters, senioren en alleenwonenden om betaalbaar te wonen.
Doel is om een tweede wooneenheid te creëren in een bestaande woning zonder de eigendom te splitsen, zonder uitbreiding of bijkomende verharding. Dit is een nieuw woontype dat nog niet in de codex ruimtelijke ordening opgenomen is. Het kan via een richtlijnenkader toegepast worden in alle woningen zonder daaraan een vergunningsaanvraag te koppelen.
-
Maak het Huisdelen breder bekend
Huisdelen als woongroep of leefgemeenschap in een eengezinswoning of appartement, kan nu al! Huisdelen kan altijd en zonder vergunning. Het is wat velen vandaag al doen, denk maar aan mensen die na hun studies samen een huis delen. Je wordt dan aanzien als een gezin met niet-verwante personen. De gemeente kan bewoners en onderhuurders ondersteunen via praktische informatie: modelcontract voor medehuur of onderhuur, voor onderlinge afspraken in een bewoners- of medehuurpact. Geef ook de risico’s aan wat betreft de gevolgen voor de sociale zekerheid (uitkeringen).
-
Stimuleer vormen van Cohousen
Bij co-housen wordt er minimaal één ruimte gedeeld. Ieder huishouden heeft een eigen (compacte)private woning. De gemeente kan groepen die willen ‘samen huizen’ helpen door hen een geschikt pand of grond aan te bieden. Belangrijk voorwaarde: de groep kiest zijn medebewoners zelf en neemt samen alles in zelfbeheer.
-
Maak een leidraad woondichtheid (gebiedsgerichte benadering verdichten) met een richtlijnenkader gemeenschappelijk wonen en woningdelen als Beleidsmatige Gewenste Ontwikkeling (BGO). Voordeel: minder strak en is later aanpasbaar en mogelijkheid tot omzetting in een aparte verordening of als deel van de bouwcode.
-
Maak een webpagina waar je alle vormen van gemeenschappelijk wonen en huisdelen bekend maakt (Gent).
-
Doe een projectoproep rond beschikbare panden of gronden/projecten die je wil reserveren voor collectieve woonvormen.
-
Geef gemeenschappelijk wonen een plek in ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP).
-
Voorzie (financiële) ondersteuning voor nieuwe woonvormen (Brugge)
Info en goede praktijken:
​
-
Webinar woningdelen academie beweging.net
-
Een duidelijk onderscheid in alle woonvormen kan je hier vinden
-
Webinars woningdelen provincie Vlaams-Brabant
-
Mechelen (ontwerp algemene stedenbouwkundige verordening)
-
Grimbergen (gemeenschappelijk wonen gedefinieerd)
Aansluitende voorstellen binnen dit thema: